Van levertransplantatie tot comfort en prestatie op de fiets: een diepgravende kijk op bikefitting na PSC (leverziekte)
In onze bikefitting praktijk komen soms patiënten met complexe medische geschiedenissen die een unieke aanpak vereisen. Een voorbeeld hiervan is een Erik Van Rompaye, die in 2021 een levertransplantatie onderging als gevolg van primaire scleroserende cholangitis (PSC), een langdurige en progressieve leverziekte die leidt tot littekenvorming en vernauwing van de galwegen. Deze aandoening kan leiden tot chronische leverontsteking, galstenen, en uiteindelijk leverfalen. Na een decennium van strijd, werd een transplantatie onvermijdelijk. Mede dankzij Transplantoux, een vereniging die getransplanteerden motiveert om gezond te leven, te bewegen en te sporten na een transplantatie, vocht Erik terug en het doel is om terug een volledige triathlon te doen op 15/08. Eerst doet hij in juli nog mee aan de Europese Transplantspelen in Lissabon. In april vorig jaar werd hij wereldkampioen triathlon op de World Transplant Games in Australië. Na zijn transplantatie sloot Erik terug aan bij Atriac, de triathlonclub waarvan hij al vele jaren deel uitmaakte, tot de leverziekte triathlon zo goed als onmogelijk maakte. We kijken dieper in zijn bikefit. Een huzarenstukje van lichamelijke balans.
Lichamelijke compensaties ten gevolge van levertransplantatie
Post-transplantatie, ondervond Erik diverse fysieke klachten die invloed hadden op zijn dagelijks leven en zijn fietsprestaties. Specifieke klachten zoals pijn in de knieën en onderrug, vooral aan de linkerkant, werden verergerd door fysieke activiteit zoals fietsen en lopen. De dissectie van de buikspieren tijdens de transplantatieprocedure kan bijgedragen hebben aan een veranderde lichaamshouding, zoals een versterkte lordose (holle rug), wat weer invloed heeft op de spanning en lengte van de spieren rond de heup en de onderrug.
De versterkte lordose zetten de hamstrings onder constante spanning, wat leidde tot verkorting en een verhoogde kans op blessures. Bovendien kan de verandering in houding, zoals een forward head posture, extra druk op de nekspieren leggen, wat weer kan leiden tot nekpijn en hoofdpijn. Een implicatie die we tijdens de bikefit zagen terug komen. De asymmetrie in zijn lichaam – de structureel langere linkerfemur en de verminderde endorotatie van de heup – kan verder bijdragen aan onbalans tijdens het fietsen. Alles werd in kaart gebracht om Erik zo comfortabel mogelijk te laten bewegen en zich voor te bereiden op nieuwe doelen.
Bovendien leidde de dissectie van de buikspieren mogelijk tot verzwakte iliopsoas (een heupbuiger die je gebruikt wanneer je trekt aan de pedalen) en gluteale spieren (de bilspieren, die gebruikt worden bij het duwen op de pedalen) aan de rechterkant, wat de noodzaak voor een asymmetrische aanpak in de training en bikefitting versterkt. Ter compensatie van de hyperlordose en ter ondersteuning van de rug, is het van cruciaal belang om de hamstrings en de rugspieren adequaat te rekken en te versterken. Bij Erik zagen we dat hij rechts van het zadel schoof dus we hadden een licht vermoeden dat dit uit een krachtsverschil kwam van de gluteale spieren en dat bleek ook zo te zijn. Na een aantal osteopathische tests konden we Erik’s assymetrie achterhalen en begeleiden naar een meer comfortabele houding.
Vanuit een kinesiologisch perspectief, als we kijken naar de locatie van K27 (onder het sleutelbeen, bij de eerste rib), kunnen manipulaties op dit punt invloed hebben op de borstkas en ademhalingspatronen. Verbeterde ademhalingsdynamiek kan de veneuze en lymfatische terugstroom uit de lever verhogen, wat helpt bij het detoxificatieproces en de algehele levergezondheid ondersteunt.
Hoewel deze verbanden vooral conceptueel zijn binnen de TCG en er beperkt direct wetenschappelijk bewijs is voor deze specifieke interacties, biedt de benadering een holistische kijk op het lichaam waar sommige mensen baat bij kunnen hebben. In de praktijk zou het stimuleren van K27 dus een indirect effect kunnen hebben op de lever door de algemene verbetering van lichaamsfuncties en energieniveaus maar dit hebben we bij Erik niet toegepast binnen het bikefit domein.
Kevin Van Staeyen - Bikefit Consultant
Aanpassingen aan zadel, stuur en schoenplaatjes
Deze biomechanische afwijkingen vereisten specifieke aanpassingen in zijn bikefitting om comfort en efficiëntie te optimaliseren. De aanpassingen omvatten het verlagen van het zadel met 8mm en het aanpassen van de tilt, het verkorten van de stuurpen (1cm korter in -6 graden i.p.v. -10 graden) , en het verplaatsen van de schoenplaatjes om betere ondersteuning en krachtoverbrenging te garanderen.
De schoenplaatjes werden meer achterwaarts geplaatst en het zadel verlaagd vanwege enkele biomechanische beperkingen die we zagen terug komen in onze meettoestellen. Om de druk van zijn nek te halen besloten we de stuurpen aan te passen zodat Erik iets comfortabeler naar het stuur kon reiken.
Bij Bikefit Van Staeyen streven we ernaar om iedere fietser, van recreanten tot professionele renners, een geoptimaliseerde en persoonlijke ervaring te bieden. Onze diepgaande kennis van zowel de biomechanica, als de medische aspecten van bikefitting stelt ons in staat om op maat gemaakte oplossingen te bieden die niet alleen de prestaties verbeteren maar ook bijdragen aan een langdurig fietsplezier en gezondheid. Dit is de kern van onze missie: een naadloze integratie van wetenschap en passie voor fietsen, waardoor je van elke rit kan genieten.
Zit je zelf met medische vragen omtrent je fietspositie? Of heb je klachten waar je niet vanaf geraakt? Stuur ons dan een e-mail met onderstaande knop en we helpen je zo snel mogelijk verder.